Annejes Vonk

Introductie
Het Radboudumc stimuleert een brede duurzame beweging en vraagt iedereen om bij te dragen aan deze verandering. Omdat duurzaamheid een belangrijk onderdeel van de missie en strategie van het Radboudumc is, zijn wij als afdeling Medische Oncologie met dit thema aan de slag gegaan. Op de afdeling Medische Oncologie merkten we dat duurzaamheid wat betreft afvalscheiding nog niet optimaal werd nageleefd.

Doel
Het doel is het optimaliseren van het afvalscheidingsproces, met de focus op het specifiek ziekenhuisafval, op de afdeling Medische Oncologie en daarmee een bijdrage te leveren aan duurzamere zorg.

Methode
Door middel van een nulmeting is inzicht verkregen in het scheiden van specifiek ziekenhuisafval (SZA) op de afdeling Medische Oncologie. Aan de hand van de resultaten van de nulmeting is, ter verdieping, een enquête opgesteld die onder (regie)verpleegkundigen werd uitgezet. Aanvullend is er literatuuronderzoek gedaan naar hoe een gedragsverandering plaats kan vinden binnen een team. Vervolgens zijn er themaweken georganiseerd.

Resultaten
Uit de nulmeting kwam naar voren dat afval niet altijd juist in het SZA-vat of afvalbak werd gedeponeerd. Uit de enquête bleek dat 65% van de (regie)verpleegkundigen (n= 23) aangaf over onvoldoende kennis te beschikken over wat in het SZA-vat gedeponeerd mag worden.
Literatuur stelt dat gedragsverandering vraagt om samenwerking, leiderschap, en een langdurige inzet van zowel individuen als organisaties. Middels themaweken werden de bevindingen gedeeld met het team. De themaweken bestonden uit onder andere interactieve spellen, overzichtelijke posters en het stimuleren van gedragsverandering.

Conclusie
Geconcludeerd kan worden dat het afvalscheidingsproces van het SZA niet altijd volgens protocol gebeurt en dat de kennis omtrent afvalscheiding verschillend is. Om het afvalscheidingsproces te optimaliseren is bewustwording en daarmee gedragsverandering essentieel. Door het actief aanspreken van elkaar en het inzetten van verschillende methoden, zoals posters en een interactief spel in de patiëntenbespreking, groeit de bewustwording over het belang van duurzaamheid en het correct naleven van de afvalstromen.

Aanbevelingen
Duurzaamheid is een belangrijk thema dat verpleegkundigen gezamenlijk moeten omarmen om blijvende impact in de zorg te realiseren. Door terugkerende themaweken, nametingen en evaluaties kan deze inzet worden geborgd. Ten slotte houden de Radboud Green Teams zich bezig met duurzame projecten binnen het Radboudumc, waarvoor een vertegenwoordiger vanuit de afdeling wordt aangesteld.

Literatuur
Brouwer, A. (z.d.). Veranderen in de zorg – Verpleegkundig leiderschap. Huys voor de Zorg. https://huysvoordezorg.nl/veranderen-in-de-zorg/

Huis, A. (2014). Helping Hands. Nederlands Tijdschrift voor Evidence Based Practice, 12(1):17-20. https://doi.org/10.1007/s12468-014-0048-0

Dienst Publiek en Communicatie. (z.d.). Tien snelle tips voor gedragsverandering. https://www.communicatierijk.nl/vakkennis/gedragskennis-en-communicatie/tien-snelle-tips-voor-gedragsverandering

Klinkenberg, F. (2024, 25 juli). Duurzaamheid in de zorg scheelt plastic én tijd. V&VN. https://www.venvn.nl/nieuws/duurzaamheid-in-de-zorg-scheelt-plastic-en-tijd/